د فراه ولایت د نوي نسل او ځوانانو د سولې جرګه د ۱۳۹۹ لمریز کال د لیندۍ میاشتې په ۲۸، چې د ۲۰۲۰ زیږدیز کال د ډسمبر میاشتې له ۱۸ سره سمون خوري، د فراه ولایت په مرکز کې د دې ولایت له ټولو اداري واحدونو څخه د سلګونه ځوانانو په ګډون جوړه شوه. دا جرګه د سولې لپاره د ځوانانو د اړیکو د ګروپ لخوا جوړه شوې وه، چې د جرګې غړیو د افغانستان له حکومت، د طالبانو له تحریک او نړیوالې ټولنې په ځانګړې ډول د امریکا له متحده ایالتونو څخه خپلې غوښتنې او پریکړې په لاندې ډول بیان کړې:

     سریزه: سوله په خپل کلاسیک مفهوم کې د جکړې د نشتون په معنی تعبیر شوې ده، چې نن هغه ته  »منفي سوله » هم ویل کیږي. په همدې ډول د ملګرو ملتونو په منشور کې سولې ته درناوی شوی د ملګرو ملتونو ادارې مهمه موخه د ۱ مادې په ۱ بند کې د سولې ساتنه او نړۍ وال امنیت ځای شوی دی او د امنیت شورا هم د دې موخې د لوړو اختیارونو په لرلو سره کم نظیره ده. له بل لوري د دې منشور د ۲ مادې په ۳ بند کې د ملګرو ملتونو له ټولو غړو څخه غواړي، چې خپل اختلافات په سوله ییز ډول حل تر څو نړۍ واله سوله او امنیت په خطر کې نشي.

     له کومه ځایه، چې جګړه او کړکېچ د ټولنو د پراختیا، پرمختیا او پیاوړتیا خنډ ګرځېدلې او افغانستان، چې له ۳۰ کالو زیات د جګړې په اور کې هر څه له لاسه ورکړي. په شدت سره د جګړې او کړکېچ له دوام څخه بېزاره ده، چې په پایله کې سوله او امنیت یې خپله لویه ورکه ګڼلې او په شدت سره په خپل هیواد کې د سولې غوښتونکي دي. پدې توګه د افغانستان لپاره د جګړې او تاوتریخوالي دوام لپاره زیاتې منفي پایلې درلودې او لري. څنګه، چې کولای شو ووایو: د اوسنیو جګړو او ناامنیو لویې پایلې زمونږ د هیواد په کورنیو چارو کې د بهرنیو مداخلو زیاتوالی، د ورځې تر ۲۰۰ زیاتو بې ګناه افغانانو شهادت، د اداري فساد زیاتوالی، په نړۍ والو عمومي افکارو کې د افغانستان د نوم زیانمنېدل، بهرنیو هیوادونو ته د افغانانو کډوالېدل، د نړۍ په درې نا امنو هېوادونو کې د افغانستان شاملیدل، د نړۍ په لسو وروسته پاتې هېوادونو کې د افغانستان شاملیدل، د هیواد د زیربنايي سرچینو له منځه وړل او د ملي پانګې؛ د هغې له ډلې د افغانستان د ارزښت وړ کلتوري او لرغونو اثارو غلا ... څخه یادونه کولای شو.

    په خواشینۍ تر اوسه د افغانستان کړکېچ سره د ملګرو ملتونو له منشور، د بشر حقونو نړۍ والې اعلامیې او نړۍ والو حقونو بنسټیز اصولو، چې د ملګرو ملتونو د سرنوشت ټاکل، د هیوادنو په کورنیو چارو کې نه لاسوهنه او ... ده تر اوسه پورې متناسب چلند ندی شوی. که چېرې دا ستونزې همداسې دوام ومومي او بین الافغاني مذاکراتو ته د حل لارې ونه لټول شي؛ بې له وېرې به د افغانستان، سیمې او حتی نړۍ لپاره منفي پایلې او نتیجه له ځان سره ولري. زمونږ هیواد به مجداً د جګړې او تاوتریخوالي په بنسټ به بدل شي او نړۍ واله سوله او امنیت به په شدت سره زیان وویني.

    د فراه ولایت د نوي نسل او ځوانانو جرګې د جوړېدو موخه، چې د لیندۍ میاشتې په ۲۸ (۲۰۲۰ ډسمبر۱۸) جوړه شوې وه، خلکو په ځانګړې توګه ځوانانو د سولې او بین الافغاني مذاکراتو کې د افغانستان اسلامي حمهوري دولت او د طالبانو تحریک، له نړۍ والې ټولنې، د امریکا متحده ایالاتو، اسلامي هیوادونو او ګاونډیو هیوادونو، د بین الافغاني مذاکراتو له طرفینو څخه د دوی د نظر غوښتنه وه.

    همدارنګه دا جرګه غواړي پوهه شي، چې د جګړې له دوام او بحران څخه د فراه ولایت د خلکو ستونزې څه دي؟ او د هغوی د حل لارې کومې دي؟ خلک او مدني ټولنې، سیاسي حزبونه او تر ټولو مهم د افغانستان ښځې، چې د هیواد نیم نفوس تشکیلوي؛ ایا کولای شي په بین الافغاني مذاکراتو څارنه وکړي او د دې مذاکراتو په سم او د هیواد ملي منافعو په لوري سوق کړي؟

    پدې توګه لازمه ده تر څو افغانان په ځاکړې توګه زمونږ د هیواد ځوانان یو بل ته لاس ورکړي او له طالبانو سره د امریکا متحده ایالاتو هوکړه لیک او د بین الافغاني مذاکراتو له راولاړ شوي فرصت څخه ګټه پورته کړي او د هیواد لپاره یې د تلپاتې سولې ټینګښت لپاره د تعالیم اسلام، ملي، اغېزمنو او ريښتینو اقداماتو، چې په اوسنیو شرایطو کې تر نورو مسایلو اړین دي، غوره کړي.

پدې توګه د سولې جرګه په هیواد کې د تلپاتې سولې استقرار په موخه لاندې موارد، چې اوه مادې لري د سولې جرګې د پرېکړه لیک په توګه یې غوښتونکي شول:

۱ ماده: د فراه ولایت خلک په ځانګړي ډول ځوانان، د افغانستان اسلامي جمهوري دولت څخه غواړي، څو د طالبانو له تحریک سره د سولې او بین الافغاني خبرو کې، د ملي ګټو پر بنسټ عملي اقدامات او غوره پریکړې وکړي. د یوه معتدل اسلامي نظام رامنځته کولو په موخه د هوکړې لپاره خبرې او هڅې، د وروستیو ۱۹ کلونو مهمو لاسته راوړنو ساتنه او ملاتړ، د سولې بهیر کې د اجماع او سولې ته د ژمن او واحد دریځ د رامنځته کولو، د تل پاتې سولې څخه د جامع پیژند وړاندې کول، د واحدې تګلارې او هغه سره متناسبې دیپلوماسۍ جوړول، د افغانستان له حکومت څخه د فراه ولایت د ځوانانو غوښتنې دي.

۲ ماده: د فراه ولایت خلک په ځانګړي ډول ځوانان د طالبانو له تحریک څخه په ډیر درناوي غواړي، څو اوربند د خبرو او تل پاتې سولې د پیلامې په توګه ومني. ځکه له اوربند څخه پرته، د سولې بهیر په شدت سره زیان ویني. د افغانستان د ډیرکیو خلکو غوښتنو ته په پام سره، د ښځو د حقونو رعایت او مشروع لاسته راوړنو ساتل؛ د طالبانو له تحریک څخه د جرګې د غړیو مهمې غوښتنې دي.

۳ ماده:له نړیوالې ټولنې په ځانګړي توګه د امریکا متحده ایالتونو، اسلامي هېوادونو او ګاونډیو هېوادونو څخه د فراه ولایت د ځوانانو اساسی غوښتنې دا دي، چې د افغانستان ملي ګټې په خپلو ټولو کړنو کې په پام کې ونیسي او د نړیوالو حقوقو د بنسټیز حق په توګه د ملتونو د برخلیک ټاکلو حق په عمل کې پلي کړي او د افغانستان ملت ته اجازه ورکړي، څو خپل برخلیک په خپله وټاکي. د افغانستان په جګړه کې د ښکیلو هېوادونو او اړخونو باندې مثبت فشار او د افغانستان د تل پاتې سولې له بهیر څخه د نړیوالې ټولنې هر اړخیز ملاتړ دوام د جرګې د غړیو مهمې غوښتنې دي.

۴ ماده: د فره ولایت ځوانانو د بین الافغاني مذاکراتو له دواړو اړخونو څخه غوښتنه دا ده، چې ژر تر ژره دې اوربند اعلان او رعایت کړي، څو د هېواد ملي مصالح او ګټې د بنسټیزې غوښتنې په توګه په پام کې ونیسي او پر خپلو ګټو، ملي ګټو ته ترجیح ورکړي او له دې لارې د خپل هېواد پر وړاندې خپل مسؤلیت ترسره کړي.

۵ ماده: په سیمه ییزه کچه په فراه ولایت کې له وسلوالو جګړو څخه د راټوکیدلو زیانونو په اړه د فراه ولایت د ځوانانو غوښتنه دا ده، څو تر هرڅه وړاندې، د انساني، مالي او ځاني تلفاتو، اداري فساد، بوروکرسي، او په بیلابیلو برخو کې وروسته پاتې کیدل کم او پایته ورسیږي، ځکه فراه ولایت د جګړو او وسلوالو نښتو له امله، زیات ځاني او مالي زیانونه لیدلي او ګالي.

۶ ماده: په ځايي او ملي کچه د سولې له بهیر څخه د څارنې څرنګوالي په تړاو د فراه ولایت د ځوانانو ځانګړي وړاندیزونه او نظرونه دا دي، چې د نوي نسل او ځوانانو استازي، د هېواد د جیدو عالمانو استازي، د مدني ټولنې استازي، د رسنیو استازي، د هېواد د علمي ټولنې استازي، د افغانستان د ښځو ټاکل شوي استازي او د ولسي جرګې استازي او مشرانو جرګې استازي دې په دې خبرو کې د بین الافغاني مذاکراتو د ښکیلو اړخونو د کړنو څخه د څارلو په موخه ښکیل شي او څارنه د وکړي.

۷ ماده: دا پریکړه لیک یوه سریزه او ۷ مادې لري، چې د فراه ولایت د نوي نسل او ځوانانو د سولې جرګې د غړیو لخوا، د لسګونه کمیټو د منشیانو په واسطه، په کاري کمیټو کې د را ټولو شویو نظرونو پر بنسټ جوړ او وړاندې شو.